Ο αείμνηστος ιστορικός λαογράφος της Φλώρινας, Λάζαρος Μέλλιος, περιέγραφε τις παλιές εποχές: «Κάποτε η προετοιμασία ξεκινούσε μήνες πριν. Όλοι οι πιτσιρικάδες χωριζόμασταν σε ομάδες-γειτονιές και μαζεύαμε ξύλα από το βουνό, κυρίως κέδρα, που κάνουν θόρυβο όταν καίγονται και θεωρείται ότι διώχνουν τα κακά πνεύματα, αλλά ζητούσαμε και από τα σπίτια φωνάζοντας: "ξύλα για κάλαντα!"
Ο στόχος ήταν να μαζέψουμε τα περισσότερα ξύλα για να ανάψουμε στη γειτονιά μας τη μεγαλύτερη φωτιά. Το έθιμο επέβαλλε κάποια ξύλα να είναι κλεμμένα, έτσι αρπάζαμε τις νύχτες τα ξύλα από τις αυλές των σπιτιών και οι νοικοκύρηδες μας κυνηγούσαν.
Βέβαια, αυτό που είχε ιδιαίτερη αξία ήταν το κλέψιμο των ξύλων από τις άλλες ομάδες. Κάθε βράδυ, λοιπόν, έκανε βάρδια κάποιος από την ομάδα και τα φρουρούσε».


Κάθε χρόνο στις 23 Δεκεμβρίου η Φλώρινα χορεύει με χάλκινα στους δρόμους, πίνει τσίπουρο, τρώει φασολάδα και «φλέγεται» πανηγυρικά.
Κανείς δεν μένει κλεισμένος μέσα, μαζί με τους Φλωρινιώτες και οι επισκέπτες στους δρόμους, πίνουν τσίπουρο , κρασί (όλος ο νομός παράγει εξαιρετικά αποστάγματα), τρώνε φασολάδα (προϊόν της Φλωρινιώτικης γης των Πρεσπών) και άλλα κεράσματα που προσφέρονται από τον δήμο.


Ένα υπαίθριο μεγάλο τραπέζωμα, με τους ήχους από τα χάλκινα να ακούγονται σε όλη την πόλη. 
Από νωρίς το απόγευμα περιμένουν όλοι να δείξει ο δείκτης του ρολογιού 12 τα μεσάνυχτα, οπού οι στοίβες με τα ξύλα, θα λαμπαδιάσουν. Όλες οι γειτονιές, ανάβουν φωτιές μέσα στην πόλη ενώ το ίδιο συμβαίνει και στα χωριά.

Και όταν λαμπαδιάσουν όλα αρχίζει τρελό γλέντι που κρατά μέχρι τα ξημερώματα ,τα πρόσωπα φωτίζονται από τη φλόγα, οι σπίθες πετάγονται προς όλες τις κατευθύνσεις, οι φλόγες φτάνουν μέχρι τον ουρανό, λες και φλέγεται και αυτός.  
Οι μέρες συμπίπτουν με το χειμερινό ηλιοστάσιο (21 Δεκέμβρη), τη μεγαλύτερη νύχτα του χρόνου, και η φωτιά λατρευόταν από αρχαιοτάτων χρόνων ως προάγγελος του φωτός και του ήλιου, της καλοκαιρίας και της καρποφορίας ενώ κατά μιά άλλη εκδοχή συμβολίζουν τις φωτιές που άναψαν οι βοσκοί για να ζεστάνουν τον Νεογέννητο Θείο Βρέφος.  

Μπορεί τα πράγματα να μη γίνονται έτσι ακριβώς πια, αλλά οι ομάδες ξεκινούν ακόμη από νωρίς την προετοιμασία, αναζητούν τα ξύλα από χορηγούς, στήνουν γλέντια στα κονάκια τους δίπλα στις φωτιές τους κάθε μέρα.
Φέρτε μαζί σας ό,τι θέλετε εσείς, αλλά κυρίως το χαμόγελό σας και τους φίλους σας.
Επίσημοι χορηγοί της εκδήλωσης: Δήμος Φλώρινας, και λοιπές δυνάμεις.

Αυτό είναι το έθιμο της Φλώρινας που είναι πασίγνωστο σε ολόκληρη την Ελλάδα και προσελκύει επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας.